Prime tabi ödemelerle ilgili yenilikler

1-Prime tabi kazancın tavanını aşan ücret dışındaki ödemeler:

Ücretin tanımı 5510 sayılı yasada ve 4857 sayılı yasada yapılmış olup, bu tanım dışında kalan, prim ikramiye ve bu nitelikteki ödemeler ödemenin yapıldığı ay kazancına dahil edilerek, azami ücreti aşan kısmı müteakip iki ayda üst sınırın altında kalan ödemelere ilave edilmek suretiyle prime tabi tutulacaktır.

2-Hizmet akdinin feshinin geçersizliği halinde, yapılan ödemeler:

a)İş akdinin feshi ile feshin geçersizliğine dair Mahkeme kararı arasında geçen süre için (En çok 4 ay), bu sürenin sonuna sözleşmenin feshinin atılmış olması nedeniyle ve işçinin 10 işgünü içinde başvurmuş olması şartıyla Prime tabi tutulacaktır.

b)İşçinin başvurmasına rağmen, işe başlatılmaması halinde; 4-8 aylık ücretinin tazminat olarak ödenmesi durumunda, bu ödeme Prime tabi değildir.

3- Ücret dışındaki ödemenin, ücretsiz izinli veya istirahatlı iken ödenmesi:

Ücret dışında pirim, ikramiye ve benzeri bir ödemenin sigortalının çalışmadığı ve asıl ücretinin olmadığı bir ayda ödenmesi halinde, (Örneğin istirahatlı yada ücretsiz izinli sigortalıya aylar itibariyle ikramiyesinin ödenmesi gibi) ödemenin yapıldığı ayı takip eden iki ay içinde asıl ücret tahakkuk etmesi halinde bu ödemelerin asıl ücret ile birleştirilerek Kuruma bildirilecektir. Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse; 2008/10.ayından itibaren 6 ay istirahatlı  olan sigortalıya her ay 2008/10.aydan itibaren 2009/3.ay dahil her ay 600 er YTL aylık ikramiye ödemesinin yapılması halinde, bu sigortalının 2009/4.ayda işe başlaması nedeniyle, 2009/4.5.6.aylarında da 3500YTL asıl ücret alan sigortalının durumunu incelediğimizde; 2009/4.ayında tavanın 4151.70 YTL olduğunu varsayarak hesaplama yaparsak; 2009/4.ayda 3500 YTl lik asıl ücrete 2009/2.ve 3.aylardaki 600 er YTL lik ikramiye ödemesinin birleştirilerek toplam 4700 YTL bulunacak ve bunun bu 4700 YTL den  azami kazanç olan  4.151,70 YTL si 2009/4.ayda prime tabi tutulacak 2009/5.ayda da 3500 YTL lik asıl ücrete bakiye 548,30YTL lik kalan ikramiye ilave edilerek 4048,30 YTL bildirilecektir. Bu hususta ikinci bir görüş ise istirahatli yada ücretsiz izinli iken ödenen prim ikramiye vb ödemenin müteakkip 2 ay içinde prime tabi tutulacağı belirtildiğinden, azami ücreti aşsa dahi 2. aydan sonraki aya devir edilmesinin mümkün olunmayacağı şeklindedir. Ancak her iki düzenlenme ayrı ayrı olduğundan ve ayrı ayrı düşünüldüğünde benim görüşüm, azami ücreti geçmesi halinde bir başka yasa maddesi gereği  daha sonraki 2 aya da devir edilebileceği yönündedir.

4- Her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler pirime tabidir:

5510 sayılı Kanunda prime tabi olmayacak ödemeler isim isim sayıldığından kanunda ismi olmayan ödemelerin her ne isimle ödenirse ödensin prime tabidir. Yakacak, giyecek, eğitim, lojman, temizlik, benzin parası, aydınlatma parası, telefon parası, ayakkabı parası, bayram parası ve benzeri isimlerle yapılan ödemeler, ödemenin yapıldığı ay kazancına dahil edilerek prim kesilecektir.

Ayrıca yasada istisna olan ödemeler sayılırken 6772 sayılı yasa gereği ödenen ikramiye ve ilave tediyeler sayılmadığından 1.10.2008 den önce prime tabi değilken, artık yeni yasa gereği 1.10.2008 tarihinden itibaren prime tabidir.

4857 sayılı yasanın 61. maddesi gereği, “Sigortalılara yıllık ücretli izin süresi için ödenecek ücretler üzerinden iş kazaları ile meslek hastalıkları primleri hariç, diğer sigorta primlerinin, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunundaki esaslar çerçevesinde işçi ve işverenler yönünden ödenmesine devam olunur.” hükmü olmasına rağmen, 5510 sayılı yasanın 4/a kapsamındakilerle ilgili c bendinde diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kununun uygulanmasında dikkate alınmaz.” denmektedir. Bu hükümler karşısında; Yıllık izin süresi için ödenecek ücretlerden de 1.10.2008 tarihinden itibaren kısa vadeli sigorta kolları primi kesilecektir.