6111 sayılı torba Kanunla iş hukuku sgk ve çalışma dünyasına getirilen yenilikler şunlardır
1-6111 torba kanunda Teşvik ile ilgili getirilen yenilikler teşvik yazımızda anlatılmıştı
2-5510 Sayılı kanunda yapılan değişiklikler:
a- Zorunlu olmasa dahi STAJ yapan öğrenciler, GSS kapsamına alınmıştır. Daha önce Stajın zorunlu staj olması gerekmekte iken, artık zorunluluk yasadan kaldırılmıştır.
b- Yüksekokullarda, okul içinde kısmi zamanlı çalışan öğrenciler (kazançlarının asgari ücretten aşağı olması halinde) GSS kapsamına alınmıştır.
c- 3308 sayılı Kanununa göre aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler GSS kapsamına alınmıştır.
d- T.İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek eğitim kursiyerleri, GSS kapsamına alınmıştır, Ancak bu kişilerin sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmamaları halinde kendileri üzerinden GSS sayılırlar.
e- Ülkemizle, Sosyal Güvenlik Sözleşmesi olmayan ülkelerdeki işyerlerinde çalıştırılmak üzere yurtdışına götürülen Türk işçileri uzun vadeli sigorta kollarını kendileri istemeleri halinde İsteğe Bağlı sigortalı olarak 4-b kapsamında ödemeleri mümkün iken, 6111 sayalı yasa ile isteğe bağlılığı 4-a olarak değiştirilmiştir.
f- Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonrası için Kısmi süreli çalışanların eksik sürelerini 4-a kapsamında borçlanmaları imkanı getirilmiştir. Borçlandıkları aya ait GSS yatırmışlarsa borçlanma tutarı %32-%12 = %20 prim nispeti üzerinden hesaplanacaktır. Bu düzenleme ile anlatılmak istenen 1.1.2012 tarihine ertelenen kısmi süreli çalışanların da GSS primini 30 gün yatırma zorunluluğundan kaynaklanmaktadır. Bir başka anlatımla 1.1.2012 tarihinden itibaren kısmi süreli sözleşme ile ayda 5 gün çalışsa dahi, bakiye 25 günlük GSS priminin de sigortalı tarafından ödenmesi yasal zorunluluk olduğundan, bu 25 günü uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalının borçlanmak istemesi halinde mükerrer GSS pirimi ödenmemesi amacına matuftur.
Ayrıca kısmi süreli çalışanlar ay içersindeki eksik çalışmaları sürelere ilişkin 4-a kapsamında isteğe bağlı sigortaya devam edebilirler.
g- 5510 sayılı Kanunun 53. maddesindeki değişiklik: 4-a ve 4-b bentlerine tabi olan sigortalıların çalışmaları aynı zamanda 4-c kapsamındaki sigortalılık ile çakışması durumunda 4-c sigortalılığı esas alınacaktır, bu uygulama eskiden de aynı idi, Ancak 4-a ve 4-b bentlerine aynı anda sigortalılığı bulunan sigortalı açısından; eski uygulamaya göre önce başlayan sigortalılık hali geçerli iken, 1.3.2011 den itibaren 4-a sigortalılığı esas alınacaktır.
h- 6111/34. maddesindeki düzenleme ile Yükseköğretim kurumunda öğrenim görmekte olan yabancı öğrenciler asgari ücretin %12 si oranında GSS ödemeleri kaydıyla GSSigortalısı sayılılırlar, Ancak öğrencilerin bakmakla yükümlü olduğu kişiler olsa dahi, öğrenci üzerinden GSS’ndan yararlanamazlar.
i- 6111/36. maddesi; Sigortalılar İş Kanunundaki ücretsiz izini düzenleyen 56. ve 74. madde haricinde yıl içersinde 1 ayı aşmayan ve işverenlerince belgelenen ücretsiz izinli olduğu sürelerde de GSS’ndan yararlanırlar.
j- Halen gelir testine göre GSSigortalısı olacak kişiler için teste sonuçlanıncaya kadar asgari ücretin iki katı tutarında kazanç esas alınarak prim tahakkuk ettirilmekte iken, bu kanun ile test sonuçlanıncaya kadar asgari ücret esas alınarak prim tahakkuk ettirilmesi esası getirilmiştir.
k- 6111/39. madde: Sigortalının 16 yaşından büyük, yada 16 yaşından küçük olmasına göre belirlenen asgari ücret üzerinden prim ödeme imkanı getirilmiştir. Örneğin 16 yaşından büyükler için 1.1.2011 tarihinden itibaren asgari ücret 796,50 TL olmasına rağmen, 16 yaşından küçükler için 679,50 TL dir. Ancak azami ücret 16 yaşından büyük işçilerin günlük kazançlarının 6,5 katıdır. Azami ücrette 16 yaşından küçükler için de ayrı ücret tespiti söz konusu değildir.
l- 6111/40.madde: 5510 sayılı Kanunun 86. maddesi ile yapılan düzenleme ile Ek 10 verme zorunluluğu “Kurum tarafından belirlenecek kriterlere uyan işverenler açısından kaldırılmıştır. Henüz bu konuda Genelge ve Tebliğ yayınlanmadığından hangi işverenlerin Ek 10 verip vermeyeceği belli değildir.
m- 6111/40 ve 45. madde: Sigortalı çalıştıran işverenlerin APHB’nin Kurum tarafından onaylanmış bir suretini işyerine asma yükümlülüğü ile bu yükümlülüğe uymayan işverenlere verilen İPC hükmü kaldırılmıştır. Bu hüküm ile ilgili Mart 2011 ayından itibaren APHB ni asmaya gerek yoktur.
n- 6111/45.madde: İstirahatlı sigortalıların elektronik ortamda Kuruma bildirme yükümlülüğünü belirlenen sürede yerine getirmeyen işverenlere sigortalı başına asgari ücretin onda biri, yine sigortalı başına hiç yapılmaması halinde de asgari ücretin yarısı tutarında İPC uygulanır. ( Hatırlayacağınız gibi, üzerinde çok konuştuğumuz bu madde ilk çıktığında, asgari ücretin 5 katı ve 2 katı gibi oldukça ağır bir İPC içermekte idi)
o- 6111/49. madde: GSS kapsamında bulunmayan kişiler 1.10.2010 tarihinden itibaren zorunlu GSS olması gerekmekte iken, 1.1.2012 tarihine ertelenmiş,m ayrıca ay içinde kısmi süreli çalışanlar ile ev hizmetlerinde çalışanların 30 günden az çalıştıkları günler ile ilgili GSS yükümlülüğü de 1.1.2012 tarihine ertelenmiştir.
p- 6111/50.madde: Gelir vergisinin 9/1-6 bendinde belirtilen işleri sürekli ve kazanç getirici nitelikte yapan ev hanımları için eski uygulamada; 1.10.2008 tarihinden önce yapmaya başlaması ve halen yapmaya devam etmesi halinde kadın sigortalının isteğe bağlı priminin düşük ödeme imkanı getirilmiştir.
Yeni uygulama ile sadece halen bu işleri yapanların yaptıklarını belgelemesi halinde yararlanma imkanı vardır. (2008 yılında 15 günlük prim ödeyip 30 günlük isteğe bağlı sigortalı olması hakkıdır, 2008 den itibaren her yıl 1 er günlük prim artırılarak avantaj azaltılmış olacaktır. 2011 yılında 18 gün)
q- 6111/52. Geçici Madde 31 MEB Ek ders ücreti karşılığı uzman ve usta öğreticilerin 30 günden eksik çalışmalarını belgelendirmeleri şartıyla kendileri veya hak sahipleri borçlanabilirler.
Geçici Madde 33: 53. madde ile getirilen sigortalılık çakışması ile ilgili öncelik sırasının belirlenmesini içeren değişiklikler, ilgili maddenin yürürlüğe girdiği tarihten öncesi için uygulanmaz.
r- Stajyer Avukatların asgari ücretin %6 sı tutarındaki GSS primlerini Baro Başkanlığının ödemesi kaydıyla, GSS olmaları sağlanmıştır.
s- Trafik sigortaları kişilerin kusurlu olması halinde sağlık giderlerini, Kurum da Trafik kazası nedeniyle kişilerin GSS giderlerini, karşılamamaktadır. Bu durumda sigortalılar mağdur olmakta idi, yeni düzenleme ile trafik kazası sonucu sağlık harcamaları kurum tarafından karşılanacaktır.
t- 12.Eylül 1980 den itibaren 1402 sayılı sıkıyönetim Kanununa göre gözaltına alınan ve tutuklanan kişilerden kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlarına karar verilenlerin gözaltında ve tutuklulukta geçen sürelerini borçlanma imkanı getirilmiştir.bu durumlarından dolayı tazminat almadılarsa borçları Hazine tarafından ödenecektir.
3-4857 SAYILI KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:
6111/76. madde: 4857 sayılı Kanunun 74. maddesi kadın işçinin erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler doğum sonrası süresine eklenmek suretiyle kullandırılır. Ayrıca 29. madde ile yapılan düzenleme ile de 5510 sayılı kanunun 18. maddesinin (d) fıkrasına eklenen hüküm ile bu durumdaki sigortalı kadına geçici iş göremezlik alma imkanı getirilmiştir.
4-3308 SAYILI KANUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:
6111/ 61. madde : 3308sayılı yasanın 3. maddesinin j bendine mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğrenim kurumları ibaresi ilave edilmiştir. İşletmelerde mesleki eğitim yapmak için en az 20 işçi çalıştıran işyerlerinde bu mümkün iken sayı 10 a indirilmiştir.
6111/64. madde: 3308 sayılı kanunun 25. maddesindeki ücret ve sosyal güvenlik başlığı
altındaki değişiklik düzenlenmiştir. Ancak, işletmelerde meslek eğitimi gören örgün eğitim öğrencilerine, asgari ücretin net tutarının yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 30’undan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 15’inden, aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin yüzde 30’undan aşağı ücret ödenemez. (Asgari ücretin neti : 629,95)
5- 4447 SAYILI KANUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER:
6111/68 ve 70. maddeleri ile 4447 sayılı Kanunun 46. maddesinde yapılan değişiklik ile kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlardan isteğe bağlı sigortalı olarak işsizlik sigortası primi ödeyenler de işsizlik sigortasından yararlanırlar. %1 sigortalı ve %2 işveren payı işsizlik primi ödenir.
6111/73. maddesi ile 4447 sayılı kanunun Ek 2. maddesi değiştirilmiştir. Daha önce genel ekonomik kriz ve zorlayıcı sebeple kısmi çalışma uygulaması mümkün iken, yeni düzenleme ile sektörel veya bölgesel kriz ile kısa çalışma yapılabilecektir. Günlük kısa çalışma ödeneği sigortalının son 12 aylık ortalama ücretinin % 60 dır. Asgari ücretin brütünün %150 si de ödenebilecek en yüksek tutardır.
6- 6111 SAYILI KANUNUN İLE DÜZENLENEN KURUM ALACAKLARININ YENİDEN YAPILANDIRILMASI.
6111 sayılı Torba yasanın SGK ile ilgili yapılandırmayı içeren kısmı 12,13,14. ve 20 maddelerinde düzenlenmiştir.
1-a) 2010/Kasım öncesine ait sigorta primi ve işsizlik sigorta priminin,
b) Başvuru tarihi itibariyle ödenme imkanı ortadan kalkmamış isteğe bağlı ve Topluluk sigortası priminin,
c) Damga vergisi, Özel işlem ve Eğitime katkı payının,
gecikme zammı vb faizi affedilerek, asıllarına TEFE/ÜFE aylık değişim oranı ilave edilerek ödenmesi gereken tutar bulunur.
2) SGDP’nin (02.05.2011 tarihine kadar SGDP’ye tabi olarak tescil edilme şartı vardır.) asıllarına TEFE/ÜFE aylık değişim oranı ilave edilerek bulunan tutar ödenecek toplam borcu oluşturur, gecikme zammı ve gecikme cezasının tamamı affedilir.
TEFE/ÜFE aylık değişim oranı, ödemenin yapılması gereken sürenin başlangıcından 25.2.2011 tarihine kadar geçen süre için hesaplanır. Ancak, peşin ödemelerde, son ödeme tarihi 30.06.2011‘dir. Peşin ödemelerde ayrıca bir ilave söz konusu değildir. Bir başka anlatımla, 25.02.2011 ile 30.06.2011 arasına ayrıca gecikme zammı ve faiz hesaplanmaz.
3)Özel İnşaat ve ihale konusu işin 30.11.2010 tarihine kadar bitirilmiş olması ve eksik işçilik tutarının re’sen tahakkuk ettirilmesi halinde, gecikme zammı ve gecikme cezası affedilir, prim aslına 25.2.2011 tarihine kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranı ilave edilerek, bulunan tutar ödenecek toplam borcu oluşturur. 30.11.2010 tarihine kadar bitirilmesine ve 2.5.2011 e kadar işverence müracaat edilmiş olmasına rağmen, asgari işçilik incelemesi sonuçlanmadığından Kurumca bu tarihten daha sonra eksik işçilik tutarının tespit edilerek bildirilmesi halinde, bu kanunun yayınlandığı tarihe kadar hesaplanacak TEFE/ÜFE aylık değişim oranı ilave edilerek, işverene tebliğ edildiği tarihi izleyen 2 aydan itibaren ödemesi gerekmektedir.
4)İPC önce ikiye ayırıp, inceleyelim;
a)31.12.2010 tarihine kadar olan İPC aslının %50 si silinir ve kalan %50 ye ödeme süresinin bittiği tarihten 25.2.2011 tarihine kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranı uygulanır. İPC aslının %50 si ile gecikme zammı ve gecikme cezasının tamamı affedilir ve kalan %50 asıl borca TEFE/ÜFE aylık değişim oranı ilave edilir.
b)31.12.2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin olup, 02.05.2011 tarihine kadar tahakkuk ettiği halde, dava safhasında veya dava süresi sona ermemiş olan İPC asıllarının %25 ile ödeme sürelerinin bittiği tarihten bu kanunun yayınlandığı 25.2.2011 tarihine kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranı ilave edilerek tahsil edilir. (İPC aslının %75 ile gecikme zammı ve gecikme cezasının tamamı affedilir.)
İPC’yi şimdi de üçe ayırıp incelersek;
a) Bu kanunun yayınlan tarih olan 25.2.2011 den önce kesinleşen İPC ler,
b) 24.2.2011 den önce tebliğ edilip, bu tarihe kadar kesinleşmemiş olan İPC’ler
c) 25.2.2011 ile 02.05.2011 tarihleri arasında tebliğ edilen İPC’ler af kapsamındadır.
(İPC, tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde Kuruma itiraz edilebilir, itiraz reddedilirse 1 ay içinde mahkemeye dava açılabilir. Bu sürelerin geçmesi ve müracaat edilmemesi veya Mahkemenin reddetmesi ile İPC kesinleşir.)
5) Daha önce sadece borcun aslı ödenip gecikme zammı ve gecikme cezası ödenmemiş olan Kurum alacakları için % 40 ının ödenmesi halinde, % 60 ı affedilir. 5510 sayılı Kanunun 89. maddesinin ikinci fıkrasına göre 1.10.2003 tarihinden itibaren gecikme zammı ve gecikme cezası uygulanarak bulunan tutarın % 40ı alınır. Önce fer’i alacağın tamamına 1.10.2003-25.2.2011 süresi için gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanarak toplam tutar bulunur ve %40 ı ödenmesi gereken tutar tespit edilir.
Başvuru süresi şekli ve yeri :
1-Sigorta primi, işsizlik, SGDP, İPC, Damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve eksik işçilikten kaynaklanan prim borçları için Ek 1/a ile SGM ne müracaat edilir.
2-Bağkur prim borçları açısından herhang bir SGM ne, durdurulan sigortalılık süresinin ihyası için dosyasının bulunduğu SGM ye müracaat edilir.
3-SGDP borçları için;
a)SSK emeklisinin Bağkurlu olmayı gerektiren bir iş yapması halinde,
a1) 1.10.2008 öncesi için Ek 1/f formu ile dosyalarının bulunduğu SGM müracaat edilir.
a2) 1.10.2008 sonrası için Ek 1/g formu ile her hangbir SGM müracaat edilir.
a3) 1.10.2008 öncesi ve sonrası SGDP borcu için Ek 1/f ve Ek 1/g formu ile dosyalarının bulunduğu SGM müracaat edilir.
b) Bağkur emeklisi Bağkurlu olmayı gerektiren bir iş yaparsa Ek1/g ile dosyasının bulunduğu SGM ne müracaat edilir.
c) Emekli Sandığı emeklisi Bağkurlu bir iş yaparsa,
c1) 1.10.2008 öncesi Ek 1/f ile dosyasının bulunduğu SGM müracaat,
c2) 1.10.2008 sonrası Ek 1/h formu ile Genel Müdürlük Kamu Görevlileri Daire Başkanlığına müracaat edilir.
4)İsteğe bağlı ve Topluluk Ek1/ı formu ile primlerini ödediği SGM müracaat,
5)İşkazası Meslek Hastalığı, Maluluük sigortalısına veya bunlara bakmakla yükümlü olduğu kişilere yönelik fiiller nedeniyle ödemekle yükümlü bulunulan borçlar, Ek 1/l formu ile işyerinin bağlı bulunduğu SGM müracaat edilir.
31.12.2010 tarihine kadar işlenen filler dolayısıyla İPC 18.4.2011 ile 2.5.2011 tarihleri arası tebliğ edilmiş olması halinde bu alacaklar için başvuru süresi İPC tebliğ edildiği tarihi izleyen 15. günde sona erecektir. 15 günlük ilave başvuru süresi yalnızca bu tarihler arasında tebliğ edilen İPC için geçerlidir.
Başvurular internetten de yapılabilecektir, intenretten yapılması halinde barkodlu çıktısı bilgisayardan alınabilecektir, her bir işyeri için ayrı ayrı müracaatta bulunulacaktır.
İPC nin hesaplanması :
İPC nin 31.12.2010 ve öncesine ait olması ve 2.5.2011 e kadar tebliğ edilmiş olması halinde yapılandırmadan faydalanılabilir.
Belge veya bildirgenin verilmesi ile ilgili olan İPC de belgesinin verilmesi gereken sürenin sonunda İPC oluşur.Örneğin 21.12.2010 da işten ayrılan sigortalının işten ayrılış bildirgesinin 31.12.2010 tarihinde verilmemiş olması halinde İPC bu tarih itibariyle oluşur ve sürenin son gününün resmi tatile rastlayıp rastlamadığı önemli değildir.
İşyeri kayıt ve belgelerinin ibraz edilmesi ile ilgili 15 günlük yazının alındığı tarihten itibaren 15. gün İPC oluşur.
İPC nın 24.2.2011 den önce kesinleşmiş olup olmadığına göre İPC ayrı ayrı hesaplanacaktır.
a)24.2.2011 dahil öncesi kesinleşmiş İPC ler;
İPC nin %50 si affedilir, kalan %50 si için de kesinleştiği tarihten 24.2.2011 e kadar TEFE/ÜFE değişim oranı %50 tutara ilave edilir.
b) 24.2.2011 itibariyle kesinleşmemiş İPC ler;
alacak aslının %25 i ve alacak aslına ödeme vadesinin sona erdiği tarihten itibaren (İPC tebliğ tarihinden sonraki 15. gün) 24.2.2011 tarihine kadar TEFE/ÜFE değişim oranı ilave edilecektir.
25.2.2011-2.5.2011 arasında tebliğ edilen İPC nin %25 i esas alınarak hesaplama yapılır.
c) 2010/Kasım ve öncesine ait APHB 25.2.2011 ila 2.5.2011 arasında Kuruma verilirse bu bildirgeler ile ilgili prim, işsizlik, damga vergisi ve benzeri borçları 24.2.2011 öncesi tahakkuk etmediği için yapılandırma kapsamına girmeyecektir, Ancak İPC ler yapılandırma kapsamına gerecektir.
Prim, İPC, Damga vergisi, Eğitime katkı alacaklarının peşin veya taksitler halinde ödenmesinin hesaplanması:
Kanunun yayınlandığı tarihi izleyen 4. aydan başlamak üzere 2 şer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödenebilir. İlk taksitin ödeme süresi içersinde borcun tamamı ödenirse herhangi bir faiz uygulanmaz. Peşin ödeme, tamamı 30.06.2011 tarihine kadar ödenmesi halinde geçerlidir. Taksitler halinde ödenmesi beyan edilmesine rağmen, borcun tamamı 30.06.2011 e kadar ödenmiş ise ayrıca TEFE/ÜFE değişim oranı ilave edilmeyecektir.
Eksik işçilik:
30.11.2010 tarihine kadar bitirilmiş özel inşaat ve ihaleli işler için en geç 2.5.2011 e kadar müracaat edilmesi gerekir. Burada çok önemli olan husus, işverenin form ile yapılandırma başvurusunun yanı sıra teminat iadesi ve ilişiksizlik belgesinin verilmesine ilişkin talebinin de en geç 2.5.2011 e kadar yapılmış olması şarttır.
İşverenin 2.5.2011 den önce talepte bulunmasına rağmen, eksik işçiliğin bu tarihten önce veya sonra tebliğ edilmesine göre hesaplama değişmektedir.
a)Eksik işçiliğin 2.5.2011 e kadar tebliğ edilmesi halinde: bu durumda peşin ödeme istenirse 30.06.2011 e kadar ödenmesi gerekmektedir. (eksik işçilik ile diğer borçların tamamı)
b)Eksik işçilik borcunun 2.5.2011 den sonra tebliğ edilmesi halinde: işverenin 2.5.2011 e kadar teminat iadesi ile ilgili belgesinin verilmesi için müracaatı şarttır. Ancak bu sürede müracaatına rağmen Kurum 2.5.2011 e kadar işverene borcunu tebliğ edememiş ise ödenecek tutarın tebliği edildiği tarihi takip eden 2. ayın sonuna kadar ödenmesi halinde her hangi bir faiz alınmayacaktır.
Taksitle ödeme:
Özel bina inşaatı ve ihaleli işlerden kaynaklanan eksik işçilik için 2.5.2011 e kadar tebliğ edilenlerin 30.06.2011 e kadar ilk taksiti ödemeleri gerekir.
2.5.2011 den sonra tebliğ edilenlerin ilk taksiti, ödenecek tutarın tebliğ edildiği tarihi takip eden 2. ayda başlar.
Eksik işçilikten kaynaklanan prim borçları 2.5.2011 e kadar tebliğ edilmemesi halinde sigorta primi ile eksik işçilik için ayrı ayrı ödeme planı hazırlanacaktır. Sigorta priminin ilk taksiti 30.06.2011 de başlayacaktır, eksik işçilikten kaynaklanan prim borcunun taksiti ise tebliğ tarihini takip eden 2.ayda başlayacaktır.
SGDP:
30.06.2011 e kadar peşin ödenmesi gerekir. SGM nin TC Ziraat Bankasındaki hesap numarasına yatırılmalıdır. Dekont açıklamasına “TC kimlik numarası ve SGDP yapılandırma borcu” açıklaması yapılarak banka dekontunun bir suretinin SGM ne verilmesi gerekmektedir.
2008/Ekim öncesi ve sonrası için borç tutarları ayrı ayrı tespit ettirilerek, ayrı ayrı yatırılmalı ve dekontları alınmalıdır. 1.10.2008 öncesi ve sonrası için Kurum ayrı ayrı borç tebligatı yapacaktır.
Taksitle ödeme:
a) 4/a emeklisi 4/b li iş yaparsa 1.10.2008 öncesi maaşlarından kesilme imkanı olmadığından Ziraat Bankasına TC kimlik numarası ve SGDP yapılandırma borcu açıklaması yapılarak dekontun ilgili SGM ye verilmesi gerekmektedir. 1.10.2008 sonrası maaşlardan kesilmesi mümkün olduğundan, bankaya mı ödemek istediği yoksa aylığından mı kesilmesini istediği başvuru formunda belirtilmelidir.
b) 4/b li emekli 4/b li çalışmaya başlarsa; 1.10.2008 den öncesi ve sonrası için aylıklardan kesilmesi mümkündür, başvuru formunda bu hususun belirtilmesi gerekmektedir. Bir takvim yılında 2 defadan fazla taksitin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde yapılandırma anlaşması bozulacaktır. Aylıklardan kesilmesi suretiyle taksitleri ödeyenlerin, aylıklarının durdurulması halinde 2 den fazla taksidin kesilememesi durumunda yapılandırma bozulmayacaktır. 1.10.2008 öncesi ve sonrası SGDP borçlarının takibi ayrı ayrı yapılacağından bunlardan her hangi birisinin yapılandırmasının bozulması diğerinin bozulmasına neden olmaz.
İSTEĞE BAĞLI VE TOPLULUK:
1.5.2003-30.09.2008 arasında isteğe bağlıya 4/a kapsamından devam edenlerin cari ay primlerinin ard arda 3 ay ödenmemesi nedeniyle sona erenlerin 30.09.2008 e kadar ödenebilir nitelikte olan hizmet sürelerine ait primlerini yapılandırabileceklerdir. Sosyal Güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üslenen işverenlerce yurtdışına götürülen işçilerin kısa vadeli sigorta kolları işverenlerce 5510/5/g bendine göre ödenmekte ve bu sigortalılar uzun vadeli sigorta kollarına 4/a kapsamında isteğe bağlı olarak devam edebilmektedirler.(6111 e göre)
5510 sayılı kanunda isteğe bağlı sigortalıların primlerine geriye dönük 12 aylık ödeme imkanı olduğundan, bu süreleri yapılandırılabilecektir.
TOPLULUK
506 sayılı Kanunun 86. maddesi 1.10.2008 itibariyle yürürlükten kalkmıştır.
İŞKAZASI VE MESLEK HASTALIĞI ALACAKLARININ YENİDEN YAPILANDIRILMASI:
Rücu’en alacak davaları sonucu verilen mahkeme kararları ile (Mahkeme kesinleşmese bile) 2.5.2011 e kadar yapılandırma başvurusunda bulunulması halinde alacak aslına kanuni faiz uygulanan sürenin başlangıcından 24.2.2011 e kadar TEFE/ÜFE değişim oranı TEFE/ÜFE değişim oranı ilave edilerek toplam tutar hesaplanacaktır. Gelir bağlamaların onay tarihinden, masrafların ise sarf ve tediye tarihinden 24.2.2011 e kadar TEFE/ÜFE değişim oranı hesaplaması yapılacaktır. Bu tutarın ödenmesi halinde uygulanmış olan kanuni faizin tahsilinden vazgeçilecektir. Yargılama giderleri ile vekalet ücretleri yapılandırma kapsamında DEĞİLDİR.
ÖDEME YÜKÜMLÜĞÜNÜN YASAL SÜRE DIAŞINDA YERİNE GETİRİLMESİ:
Bir takvim yılı içinde 2 den fazla olmamak kaydıyla taksitlerin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, geç ödenen her bir ay için 6183/51 maddeye göre geç ödeme zammı ilave edilerek ödenecektir. 1 gün bile geçse 1 aylık geç ödeme zammı olan %1,40 gecikme zammı ilave edilecektir.
YENİDEN YAPILANDIRMA HAKKININ KAYBEDİLMESİ (PEŞİN)
Peşin ödemem başvurunda bulunan kişi ödeme süresinin son günü (genelde 30.06.2011) hiç ödeme yapmazsa yapılandırma hakkını kaybeder. Peşin ödemeyi seçmesine rağmen, bu sürede taksitli ödeme talebinde bulunabilir. Bu süre içersinde kısmi ödeme yapması halinde de ödedikleri tutar kadar yararlanmaları mümkündür.
YENİDEN YAPILANDIRMA HAKKININ KAYBEDİLMESİ (TAKSİTLİ)
Bir takvim yılında:
1) İkiden fazla taksidin eksik yada geç ödenmesi,
2) Geç yada eksik ödenmiş birden fazla taksidin son taksidi takip eden ayın sonuna kadar ödenmemesi halinde, ödenmeyen taksitler açısından yapılandırma hakkını kaybedecektir.
Yasal süresi dışında ödenen her bir taksit için bir taksit ihlali gerçekleşmiş olacağından yıl içersindeki 2 taksidi geç ödeyen, aynı yılda 3. taksidi de geç veya eksik ödediği takdirde yapılandırması bozulacaktır. Burada önemli olan; önceki taksitleri birkaç günlük gecikme ile de olsa ödemiş olan borçlunun, taksidini ödemiş olması nedeniyle taksit ihlali sayılacağını düşünmeyeceğinden, yıl içersinde 3 taksidi geç ödeyerek yapılandırmanın bozulmasına neden olabilirler.
Ödeme vadesi geçmiş taksit borcu bulunan kişilerce yapılan ödemeler hangi dönemde yapıldıysa öncelikle o takside mahsup edilecek, daha sonra yapılan aynı ödeme vadesinin içinde yapılan ödemeler ise bu ödeme vadesinde, ödenecek taksit bulunmaması halinde, bu defa ödeme vadesi geçmiş en eski takside mal edilecektir. Bu kuralda da kişiler yanılabilir, burada da yapılan her ödemenin en eskiye mahsup edilerek işleme alınması daha doğru olurdu.
YENİDEN YAPILANDIRMA HAKKININ TAKSİTLİ ÖDEME YAPANLAR HAKKINDA KAYBEDİLMESİ İLE İLGİLİ CARİ AY PRİMLERİ:
İlk taksit tarihinden başlanılarak bir takvim yılında 2 den fazla cari ay için sigorta primi ve işsizlik sigortası priminin ödenmemesi veya yasal süresi dışında ödenmesi yada eksik ödenmesi halinde kalan taksitler için yapılandırma hakkı kaybedilir. Cari aya ilişkin primlerin üçüncü defa ödenmemesi halinde yasal ödeme süresinin sona erdiği ayı takip eden aydan itibaren yapılandırma bozulur. Borçluların çok zorumda olup olmadıklarının tespiti halinde yapılandırma bozulmayacaktır. 2011/kasım ayına ilişkin primlerin ödeme süresi 31.12.2011 de, 2011/Aralık ayına ilişkin taksitlerin de 31.12.2011 tarihinde ödenmesi gerekmekte olup, bu tarihin Cumartesiye rastlaması nedeniyle 2.1.2012 tarihinde ödeme yükümlülüğü sona erecektir, Ancak her ikisinin ihlali halinde 20011 yılı içinde gerçekleşmiş sayılacaktır.
GEÇİCİ 24 VE 25. MADDELERE GÖRE YENİDEN YAPILANDIRMANIN İHYASI:
1) 12 takside kadar talepte bulunanlar için ödenmemiş taksit sayısı 4 den fazla olmayanların,
2) 24 takside kadar talepte bulunanlar için ödenmemiş taksit sayısı 8 den fazla olmayanların,
yeniden yapılandırma anlaşmaları ihya edilecektir.
İhya için en geç 2.5.2011 e kadar;
4/a sigortalıları için Ek1/a
4/b sigortalıları için Ek1/b
SGDP sigortalıları için Ek1/f
İsteğe bağlı sigortalıları için Ek1/ı
Formu ile müracaat etmeleri gerekmektedir.
İhya başvurusu yapılmasını izleyen 3. ayın sonuna kadar tamamının ödenmesi gerekmektedir. Ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitler ödeme vadesinin sona erdiği tarihten ödemenin yapılacağı tarihe kadar hesaplanacak DİBS ye 1 faiz ilave edilmek suretiyle tahsil edilecektir.
TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN ALACAKLAR:
1) 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılan ve 31.12.2010 öncesi ödenmesi gereken sigorta primi, işsizlik primi ve İPC alacaklarının asıllarının toplamının 50 TL yi aşmaması halinde,
Aslı ödenmiş gecikme zammı ve gecikme cezası gibi feri alacakların toplamının 100 TL yi aşmaması halinde,
Kurumun alacakları silinir ve dosyalar Kanun kapsamından çıkartılır.
2) Adi ortaklıklarda ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa göre kat maliklerinin müracaatları halinde sadece kendi hisseleri için değil, borcun tamamı için yeniden yapılandırma hesaplanmalıdır.
3)İşyerini devir alan işveren 6111 e göre yapılandırmaya başvurması halinde, devirden önceki ve borçlar dahil edilerek yeni işverene tebliğ edilecektir. Ancak işyerini devreden işverenin başvurması halinde, sadece devirden önceki borçlan yapılandırmaya dahil edilecektir. Çünkü devreden bu borç ile sorumludur.
4)Tüzel kişiliğe haiz şirket yönetim kurulu üyeleri üst düzey yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri işveren ile birlikte müteselsilen (5510/88),
6183/35 e göre Limitet şirket ortakları şirketten tahsil imkanı bulunmayan kurum alacağından sermaye oranında,
sorumlu tutulmuşlardır.
Şirket üst düzey yöneticilerinin görev yaptıkları süre ile ilgili Limitet Şirket ortaklarının ise ortaklık sıfatlarının devam ettiği süreler ile ilgili borçları için 6111 e göre yapılandırmaya başvurmaları halinde yalnızca kendileri ile ilgili bu dönem borçları ödenebilecektir.
ALT İŞVEREN:
Alt işvereni bulunan işverenin 6111 e göre yapılandırmaya müracaat etmesi halinde hem malt işverenin hem de asıl işverenin borçları yapılandırma kapsamına dahil edilecektir. Ancak asıl işverenin ek4 deki taahhütname ile alt işverenin daha sonra başvurmayacağına dair belgeyi kuruma vermesi gerekir.
Asıl işverenin müracaatından önce alt işveren 6111 e göre müracaatta bulunursa; asıl işverenin imzalayacağı (Ek5) taahhütnamesine alt işveren ibraz etmesi gerekmektedir.
Asıl işverenin müracaat etmesi halinde alt işverenin borçları dahil edilerek yapılandırması mümkün olduğundan, ayrıca alt işverenin de kendi borçları için yapılandırmaya müracaat etmesi halinde alt işverenin borçlarının mükerrer ödenmesi söz konusu olduğundan asıl işverenin alt işveren ile ilgili ödediği paralar faizsiz olarak iade edilecektir.
GEÇ VERİRLEN BELGELER:
2010 Kasın ve öncesine ait olup 24.2.2011 den önce verilmiş olan ve geç verildiği için incelemeye sevk edilen APHB den dolayı, prim, İPC yeniden yapılandırma kapsamına dahil edilecektir. Ancak sigortalıların hizmetleri inceleme sonucu verilecektir.
TEŞVİKLERDEN YARARLANMA:
Süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik ve İPC borcu bulunan işverenler %5 indirimin yararlanamamaktadır. (5084, 5746 ve 5225) 6111 e göre yapılandırmaya başvuru tarihinden itibaren teşvikten yararlanmaları mümkündür.
Dava açan işverenlerin yeniden yapılandırmaya başvurmaları halinde borçlarını peşin veya taksitle ödeyebilmeleri için açılmış davadan feragat ettiklerine dair Ek6 dilekçeyi SGM ye vermeleri gerekmektedir. Davadan vazgeçtiklerine dair Taahhütnameyi kağıt ortamında vermeleri gerekmektedir. Bunu vermezlerse dava konusu alacak türü yeniden yapılandırma kapsamına alınmayacaktır. Yeniden yapılandırma devam ettiği sürece dava açılması halinde yeniden yapılandırma bozulacaktır. Yapılandırmaya müracaat edilmiş borç ile ilgili Kuruma yapılmış bir itiraz varsa Komisyonca itiraz değerlendirme işlemi yapıldıktan sonra yapılandırma işlemi sonuçlandırılacaktır.
Ali TERZİOĞLU
Çalışma Dünyası
alıntılarınızda yazar ve site ismi kaynağı belirtiniz . Sayfaya link veriniz
maliye tasit vergilerime ait borclarimi yapilandirdim, ama bu gün ödememem gereken taksitimi 30.09.2011 de ödeyemiyorum 30.11.2011 de ikisini birden ödesem hakkimi kayip edermiyimm tesekkür ederim
sayın yetkili,
20-04-2011 tarihinde belediyeye emlak vergisi borcu için 6 eşit taksit ile ödeme yapılandırması yapılmıştı.
ancak bu taksitleri (henüz ödeme yapmadık)18 taksite çıkarma talebinde bulunma hakkımız var mıdır?
tşk.